MÙA CHAY
THỨ TƯ LỄ TRO Năm I
BÀI ĐỌC I: Ge 2, 12-18
"Hãy xé tâm hồn chứ đừng
xé áo các ngươi".
Trích sách Tiên tri Giôel.
Bấy giờ Chúa phán: Các ngươi
hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van. Hãy xé tâm
hồn, chớ đừng xé áo các ngươi. Hãy trở về với Chúa là Thiên Chúa các ngươi, vì
Người nhân lành và từ bi, nhẫn nại, giầu lòng thương xót và biết hối tiếc về
tai hoạ. Biết đâu Người sẽ trở lại, sẽ hối tiếc và sẽ ban lại phần phúc để có
của lễ hiến tế dâng lên Chúa là Thiên Chúa các ngươi?
Hãy thổi kèn lên khắp Sion, hãy ra lệnh ăn
chay, triệu tập một đại lễ, quy tụ dân chúng, ra lệnh mở đại hội, tập họp các
bô lão, quy tụ các thiếu nhi và các trẻ còn măng sữa. Tân lang hãy ra khỏi nhà,
và tân nương hãy ra khỏi phòng. Các tư tế là những kẻ phụng sự Chúa, hãy đứng
giữa cửa chính và bàn thờ mà than khóc và kêu lên rằng: Lạy Chúa, xin thương
xót dân Chúa, xin đừng để cho cơ nghiệp Chúa phải hổ thẹn, đừng để các dân tộc
thống trị nó. Tại sao thiên hạ dám nói rằng: "Chúa của chúng ở đâu?"
Chúa đã nhiệt thành với xứ sở Người và đã tha thứ cho dân Người.
Đó là lời Chúa.
ĐÁP CA: Tv 50, 3-4. 5-6a. 12-13. 14 và 17
Đáp: Lạy Chúa, nguyện thương
con theo lòng nhân hậu Chúa (x. c. 3a).
Xướng: 1) Lạy Chúa, nguyện
thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi. Xin
rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác. - Đáp.
2) Vì sự lỗi con, chính con đã
biết, và tội con ở trước mặt con luôn; con phạm tội phản nghịch cùng một Chúa.
- Đáp.
3) Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con
quả tim trong sạch, và canh tân tinh thần cương nghị trong người con. Xin đừng
loại con khỏi thiên nhan Chúa, chớ thu hồi Thánh Thần Chúa ra khỏi con. - Đáp.
4) Xin ban lại cho con niềm vui
ơn cứu độ, với tinh thần quảng đại, Chúa đỡ nâng con. Lạy Chúa, xin mở môi con,
để miệng con sẽ loan truyền lời ca khen. - Đáp.
BÀI ĐỌC II: 2 Cr 5, 20 - 6, 2
"Hãy làm hoà cùng Chúa
đi... Bây giờ là cơ hội thuận tiện".
Trích thư thứ hai của Thánh
Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Cô-rintô.
Anh em thân mến, chúng tôi đây
là sứ giả của Đức Kitô, chính Thiên Chúa nhờ chúng tôi mà khích lệ anh em. Nhân
danh Đức Kitô, chúng tôi năn nỉ anh em hãy làm hoà cùng Thiên Chúa. Đấng không
hề biết đến tội lỗi thì Thiên Chúa đã làm Người thành thân tội vì chúng ta, để
trong Người, chúng ta được trở nên sự công chính của Thiên Chúa.
Với tư cách là những cộng sự
viên của Người, chúng tôi khuyên anh em đừng nhận lấy ơn của Thiên Chúa một
cách vô hiệu. Quả thật Chúa phán: "Dịp thuận tiện đến rồi, Ta đã nhậm lời
ngươi, vào ngày giải thoát, Ta đã cứu vớt ngươi". Bây giờ là cơ hội thuận
tiện, giờ đây là ngày cứu thoát.
Đó là lời Chúa.
CÂU XƯỚNG TRƯỚC PHÚC ÂM: Tv 50,
12a và 14
Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con
quả tim trong sạch. Xin ban lại cho con niềm vui ơn cứu độ.
PHÚC ÂM: Mt 6, 1-6. 16-18
"Cha ngươi, Đấng thấu suốt
mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo
Thánh Matthêu.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng
các môn đệ rằng: "Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt
người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không các con mất công phúc nơi Cha các
con là Đấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước,
như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả
thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Các con có bố thí, thì làm
sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín và
Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.
"Rồi khi các con cầu
nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội
đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con rằng:
họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa
lại mà cầu xin với Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Đấng thấu suốt mọi
bí ẩn, sẽ trả công cho con.
"Khi các con ăn chay, thì
đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay
trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn
con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết
con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu
suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con".
Đó là lời Chúa.
Ý Nghĩa Ngày Lễ Tro
Tin cậy vào lòng
thương xót của Thiên Chúa
Mt 6,1-6.16-18
Tác
giả Walter Brueggman có ý kiến như sau : Không nên nhìn công thức “Con là
bụi tro, con sẽ trở về với bụi tro”, như một lời tuyên án hoặc nguyền rủa,
hay việc rắc tro lên đầu chỉ nguyên liên hệ với tội luỵ. Ông muốn suy tư nó
trong ánh sáng các câu châm ngôn đầy khôn ngoan. Nó khích lệ chúng ta nhìn lại
số phận hay chết của nhân loại. Có bốn điều luôn phải ghi nhớ :
1-
Về căn bản và gốc gác, loài người là một tạo vật phát xuất từ bùn đất, lệ thuộc
chặt chẽ vào thực tại và giới hạn của vật chất.
2-
Nó chia sẻ với đất mẹ và các thụ tạo khác bởi đất mà ra những phẩm chất giống
nhau của đời sống thực vật.
3-
Đất chẳng thể tự khởi động. Nắm thân tro bụi của con người cũng vậy. Tự thân nó
bất động và không có sự sống. “Tro bụi” đâu có tính nhân loại?
4-
Vậy thì tính “sống động” của mỗi cá nhân hoàn toàn lệ thuộc vào “hơi thở” của
Thượng Đế. Hơi thở này được Thiên Chúa ban cho một cách nhưng không, tuỳ vào
lượng hải hà của Ngài, chẳng cần một lý do nào cả. Tuy nhiên con người không
bao giờ có thể chiếm đoạt làm tài sản riêng. Nó là của Thiên Chúa.
Do
đó, nhân loại là những chủ thể lệ thuộc, dễ bị thương tổn, từng giây từng phút
phụ thuộc vào “hơi thở” của Thiên Chúa mà sống. Nói cách khác, khả năng “sống
còn” của loài người đến từ Thượng Đế. Chúng ta không có quyền lựa chọn tình
trạng này, nhưng cũng không phải là hình phạt có liên hệ với tội lỗi. Đây là ý
nghĩa cơ bản của từ “nhân loại”. Chúng ta sống từng giây từng phút bằng lượng
hải hà của Đức Chúa Trời. Hai ông bà Nguyên tổ trong Vườn địa đàng đã muốn
thoát ra khỏi số phận này để trở nên giống Tạo hoá. Lễ tro kêu gọi chúng ta nhớ
lại tính chất “thụ tạo” của mình mà chúng ta thường xuyên lãng quên. Chúng ta
phải luôn hồi tâm xác định lại căn tính, tôn trọng những giới hạn tự nhiên,
không ngang ngược vượt qua để trở thành Thượng Đế!
Lễ
tro cũng là ngày để chúng ta suy ngẫm về Thiên Chúa. Thánh vịnh 103, 14 phát
biểu như sau: “Người quá biết ta được nhồi nắn bằng gì, hẳn Người nhớ ta chỉ là
cát bụi”. Hành động rắc tro lên đầu thể hiện nội dung trên. Thiên Chúa vẫn thấu
rõ từ thuở ban đầu, chúng ta được Ngài tạo lên từ cát bụi. Ngài nhớ rõ và chúng
ta cũng được bảo cho biết như vậy. Bởi đó Ngài trung tín với ý định của mình,
không từ bỏ chúng ta, dù rằng chúng ta đã phạm tội. Một khi tội lỗi được nhận
ra như mối nguy hiểm gây chết chóc, luôn đe doạ loài người thì Ngài đã phát
minh ra phương thế xoá bỏ. Cho nên điều quan trọng hiện thời trong ngày lễ hôm
nay là hành động tha thứ vô biên của lòng Thiên Chúa trung tín và xót thương.
Chúng ta là cát bụi và sẽ chết trong tọi luỵ của mình là điều làm cho Ngài quan
tâm hơn cả. Các câu thơ Thánh vịnh 103 chung quanh câu 14 đều nói lên cùng tư
tưởng đó. Ví dụ : “Như đông đoài cách xa nhau ngàn dặm, tội ta đã phạm, Chúa
cũng ném thật xa ta” (103, 12).
Cho
nên công thức xức tro kêu gọi chúng ta tin cậy vào lòng thương xót của Thiên
Chúa, Đấng thấu rõ nhu cầu thiêng liêng mỗi người và định vị rõ ràng số phận
loài người trước tôn nhan Ngài. Nhân loại thường mắc thứ bệnh tai hại là mất
trí nhớ. Thế giới tiêu thụ hiện thời có khuynh hướng làm cho căn bệnh thêm nạng
hơn. Chúng ta mau quên quá khứ và không nhớ ơn gọi của tương lai. Quên tính
chất thụ tạo căn bản. Quên hình hài mỏng manh của mình. Tưởng mình quyền năng
hơn thực tại, có thể thu quén cho mình mọi thứ, bởi trên đầu không có ai lo
liệu cho. Tưởng mình tránh lé được tử thần bằng sức riêng. Tưởng mình đã chiến
thắng sự chết. Chúng ta mắc bệnh quên lãng nặng nề, đã lạc xa ơn kêu gọi nguyên
thuỷ của mình, tức phục vụ. Vườn địa đàng, các thú vật và cây cối được trao phó
cho loài người trông nom.
Hơn
nữa, chúng ta còn hay quên rằng Thiên Chúa vẫn nhớ. Ngài liên tục tạo dựng,
liên tục săn sóc, liên tục thở hơi để chúng ta được sống. Ngài luôn luôn kêu
mời, bảo vệ và nuôi sống muôn loài. Thực tế, hàng ngày chúng ta được tình yêu
dịu ngọt của Thiên Chúa bao bọc, Đấng mong muốn điều lành cho chúng ta hơn lòng
chúng ta khao khát. Chủ đề của lễ tro là “hãy nhớ” về cả hiện tại, quá khứ và
tương lại. Đây không phải là mệnh lệnh nhẹ ký mà là rất nghiêm chỉnh, không
phải để gây thoải mái, dễ chịu mà để chúng ta đổi mới cuộc đời.
Hôm
nay, một cuộc chiến không khoan nhượng đã khởi sự, ngõ hầu xác định lại căn
cước mỗi người. Căn cước hay bị bỏ bê hoặc lãng quên. Một cuộc chiến tranh giữa
não trạng hối cải với não trạng tiêu thụ, tinh thần thần phục gặp rắn già kiêu
ngạo, lòng trung thành gặp nết xấu phản bội. Với tro bụi trên đầu, chúng ta
được lôi kéo về những điều căn bản, ấp ủ những lý tưởng cao thượng, bỏ đi những
ích kỷ nhỏ nhen. Tro bụi trên đầu sẽ ghi khắc nội dung Tin mừng vào da thịt,
sức mạnh thiêng liêng trong yếu đuối, vinh quang trong thân phận thấp hèn.
Amen.
Lm.
Jude Siciliano op
